FOND MALÝCH PROJEKTŮ V EUROREGIONU PRADĔD
REALIZOVANÝ Z PROSTŘEDKŮ INTERREG ČESKO – POLSKO 2021-2027
Podstawowe informacje
Fundusz Małych Projektów jest specyficznym instrumentem przeznaczonym do wspierania projektów o mniejszym zakresie na poziomie lokalnym mających wpływ transgraniczny. Głównym celem jest rozwijanie i wspieranie współpracy między społecznościami po obu stronach granicy, przede wszystkim w obszarach kultury, relacji społecznych i ekonomicznych.
Administracja i zarządzanie finansowe Funduszem Małych Projektów w okresie programowania 2021-2027 będzie znacznie prostsze, ponieważ rozporządzenie wymaga stosowania uproszczonych opcji sprawozdawczości dla wszystkich mniejszych projektów o wartości do 100 000 EUR. Uproszczone opcje sprawozdawczości kosztów obejmują stosowanie kosztów jednostkowych (unit costs), kwot ryczałtowych (lump sums) i stawek zryczałtowanych (flat rates) lub kombinacji wszystkich trzech.
W nowym okresie Fundusz Małych Projektów będzie wspierał rozwój turystyki (Priorytet 2) oraz działania miękkie na rzecz współpracy między instytucjami i mieszkańcami pogranicza (Priorytet 4).

Obszar wsparcia Funduszu Małych Projektów w Euroregionie Pradziad
Po stronie polskiej zamyka się w obszarach administracyjnych powiatów: brzeskiego, kędzierzyńsko-kozielskiego, kluczborskiego, nyskiego, krapkowickiego, oleskiego, namysłowskiego, opolskiego, prudnickiego, strzeleckiego oraz miasta Opole.
Po stronie czeskiej zamyka się w obszarach powiatów: Jeseník (z wyjątkiem katastru gminy Bílá Voda), Bruntál, Olomouc, Přerov, Prostějov.
Alokace pro malé projekty
2 845 600 €
Priorita 2
Priorytet 2
3 440 000 €
Priorita 4
Priorytet 4
6 285 600 €
Celkem
Razem
Zakres finansowy dofinansowania z EFRR
Priorytet 2
- 2 000 – 40 000 EUR … projekt samodzielny
- 4 000 – 80 000 EUR … projekt z partnerem wiodącym
Priorytet 4
- 1 200 – 30 000 EUR … projekt samodzielny
- 2 400 – 60 000 EUR … projekt z partnerem wiodącym
Wspólne finansowanie uważane jest za spełnione przy założeniu, że udział partnera/-ów z drugiego kraju wynosi co najmniej 10 % całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu.
Montaż finansowy:
Dofinansowanie z EFRR: 80%
Wkład własny: 20%*
*Dla polskich wnioskodawców – możliwe jest współfinansowanie z budżetu państwa w wysokości do 10% wkładu własnego (tylko dla organizacji pozarządowych, związków i stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego oraz europejskich ugrupowań współpracy terytorialnej)
Finansowanie małych projektów
- Nie ma możliwości zaliczkowego lub bieżącego finansowania projektów
- Prefinansowanie małych projektów odbywa się ze środków własnych wnioskodawcy
- Finansowanie w EUR – ryzyko kursowe ponosi wnioskodawca
- Wprowadzenie uproszczonych metod raportowania powinno jednak znacznie przyspieszyć końcową kontrolę małych projektów, a tym samym cały proces zwrotu dotacji
Typy małych projektów
- Projekt wspólny z zasadą partnera wiodącego (dawniej projekt typu A) – składany jest wspólny wniosek i projekt jest realizowany wspólnie, dopuszczalny jest udział partnerów z innego euroregionu (projekt podlega zasadom FMP zgodnie z Partnerem Wiodącym)
- Projekt samodzielny (dawniej projekt typu C) – mały projekt bez udziału finansowego partnera zagranicznego, partner z drugiej strony granicy uczestniczy w przygotowaniu i realizacji projektu, zaangażowany jest wspólny personel
Działania kwalifikowalne w ramach Priorytetu 2 – Priorytet zarządzany przez czeski Sekretariat Euroregionu Pradziad
Priorytet ukierunkowany jest na wsparcie w zakresie kultury i turystyki, którego celem jest trwała poprawa wykorzystania potencjału turystyki dla rozwoju gospodarczego obszarów przygranicznych.
Wspierane typy działań:
- Wsparcie przy tworzeniu nowych lub rozwój istniejących elementów turystyki
ne są elementy turystyki, których celem jest rozwój lub łączenie istniejącej oferty produktów turystycznych w danym regionie.
Dofinansowanie będą mogły otrzymać następujące działania:
-
- remonty, rewitalizacja i/lub udostępnienie zabytków materialnych
- wsparcie rozwoju muzeów i wystaw
- rozwój sieci ścieżek rowerowych/tras rowerowych/single tracków
- rozwój sieci szlaków wodnych, pieszych i jeździeckich itp.
- Wspieranie publicznej infrastruktury turystycznej
- Rozwój i promocja niematerialnego dziedzictwa kulturowego
Celem tych działań jest wsparcie projektów i inwestycji, które uzupełniają ofertę turystyczną w danej lokalizacji transgranicznej tak, aby tworzyła ona jednolity i kompleksowy produkt turystyczny.
Uwzględniając zdefiniowany cel, program będzie wspierał ekoinnowacyjne rozwiązania, które przyczyniają się do minimalizacji wpływu na klimat. Może to być np. wsparcie rozwiązań energooszczędnych czy wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w ramach budowanej infrastruktury turystycznej. Przykładem może być np. centrum informacyjne z zainstalowanymi odnawialnymi źródłami energii (np. panele słoneczne), oświetlenie zabytków energooszczędnymi źródłami oświetlenia, montaż zielonych dachów na budynkach itp. Tam, gdzie to możliwe, program będzie zachęcał do korzystania z materiałów pochodzących z recyklingu.
- Łączenie i tworzenie produktów turystycznych oraz ich promocja
Wspierane są takie działania, które pomogą wzmocnić wiedzę odwiedzających o pograniczu czesko-polskim i kształtować postrzeganie go jako wspólny region turystyczny.
Dofinansowanie będą mogły otrzymać następujące działania:
-
- Współpraca czeskich i polskich instytucji branżowych dbających o dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe,
- Rozwój wspólnej oferty produktów w ramach turystyki aktywnej i poznawczej oraz ich promocja,
- Wykorzystanie nowych technologii informatycznych i komunikacyjnych w promocji wspólnego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego,
Wsparcie działań towarzyszących związanych z rozwojem turystyki
W ramach tego działania wspierane będą projekty mające na celu edukację w zakresie turystyki
Dalej są wspierane działania przyczyniające się do podniesienia jakości świadczonych usług i zwiększenia atrakcyjności turystycznej czesko-polskiego obszaru jako ważnego regionu turystycznego.
Dofinansowanie będą mogły otrzymać następujące działania:
-
- monitorowanie liczby odwiedzin
- szkolenia językowe i specjalistyczne szkolenia zawodowe pracowników w całym szeroko rozumianym sektorze turystycznym
- wymienne staże pracowników w całym szeroko rozumianym sektorze turystycznym
Kwalifikowalni beneficjenci:
-
- władze publiczne, ich związki i stowarzyszenia
- organizacje, podmioty, jednostki utworzone przez władze publiczne
- organizacje pozarządowe
- Europejskie Ugrupowania Współpracy Terytorialnej
- kościoły i związki wyznaniowe
- stowarzyszenia i związki działające w obszarze turystyki (włącznie z organizacjami zarządzającymi turystyką/markami turystycznymi)
- instytucje edukacyjne, w tym uczelnie wyższe
- izby gospodarcze
Główne grupy docelowe:
-
- mieszkańcy czeskiej i polskiej strony Euroregionu Pradziad, czyli całego obszaru wsparcia;
- turyści i osoby odwiedzające region;
- przedstawiciele miast i gmin członkowskich na obszarze wsparcia, którzy mają istotny wpływ na jego rozwój;
- lokalni aktorzy działający aktywnie w branży turystycznej
- pracownicy informacji turystycznej, samorządów lokalnych, jednostek zarządzających destynacjami turystycznymi itp.

Celem FMP w zakresie kultury i turystyki jest osiągnięcie w sposób zrównoważony lepszego wykorzystania potencjału turystycznego dla rozwoju gospodarczego pogranicza.
Cele szczegółowe FMP ER Pradziad:
- tworzenie nowych produktów turystycznych lub łączenie ich z istniejącymi w celu wzmocnienia poza sezonem,
- uczynienie mniej odwiedzanych miejsc bardziej widocznymi, dotarcie do zagranicznych turystów;
- poprawa stanu infrastruktury turystycznej (parkingi, miejsca odpoczynku, toalety, meble itp.);
- budowanie nowych lub odnawianie i łączenie istniejących szlaków rowerowych i pieszych
- zintensyfikowanie wspólnych działań w zakresie promocji turystyki;
- zwiększenie poziomu współpracy między podmiotami turystycznymi i lepsza koordynacja ich działań;
Każdy projekt realizowany w ramach Funduszu Małych Projektów musi spełniać co najmniej jeden z powyższych celów cząstkowych. W przeciwnym razie projekt nie otrzyma wsparcia finansowego.
FMP bedzie sie koncentrowal na uatrakcyjnianiu oferty turystycznej poprzez łączenie istniejących już produktów turystycznych lub tworzenie nowych produktów transgranicznych. Działania te mają na celu przedłużenie sezonu turystycznego i przyciągnięcie turystów do miejsc mniej obciążonych ruchem turystycznym, z uwzględnieniem potencjału turystycznego tych miejsc, co pomoże w bardziej równomiernym rozprowadzeniu gości na danym obszarze oraz w ciągu roku, przy jednoczesnym zmniejszeniu obciążenia ruchem turystycznym tych miejsc, w których obecnie występuje już zjawisko tzw. Overturismu.
Każdy mały projekt w Priorytecie 2 musi mieć wybrany co najmniej jeden wskaźnik produktu:
- RCO77 Liczba obiektów kulturalnych i turystycznych objętych wsparciem
- RCO58 Wspierana infrastruktura rowerowa
- 762012 Długość wybudowanych tras rowerowych, szlaków wodnych, szlaków konnych i turystycznych
- RCO87 Organizacje współpracujące ponad granicami
- RCO85 Uczestnictwo we wspólnych programach szkoleniowych
Każdy mały projekt w Priorytecie 2 musi mieć wybrany co najmniej jeden wskaźnik rezultatu:
- 910061 Liczba osób o zwiększonej świadomości wspieranych produktów turystycznych
- RCR77 Liczba osób odwiedzających obiekty kulturalne i turystyczne objęte wsparciem
- RCR84 Organizacje współpracujące ponad granicami po zakończeniu projektu
- RCR81 Liczba osób kończących wspólne programy szkoleniowe
Realizacja i rozliczanie małych projektów
Zgodnie z art. 25 ust. 6 rozporządzenia (UE) 2021/1059 (Interreg) małe projekty w ramach FMP muszą stosować uproszczone metody rozliczania.
Projekt budżetu (Draft budget)
- Metoda projektu budżetu jest stosowana w przypadku następujących typów projektów:
- małe projekty skupiające się na małej infrastrukturze w ramach priorytetu 2
- pozostałe małe projekty
- W przypadku metody projektu budżetu (draft budget) budżet obejmuje proponowane koszty poszczególnych kategorii wydatków.
- Składając wniosek o dofinansowanie małego projektu w ramach FMP, wnioskodawca składa szczegółowy projekt budżetu, w podziale na zaangażowanych partnerów.
- Projekt budżetu jest sprawdzany w ramach kontroli kwalifikowalności przez Zarządzającego FMP
- Koszty uwzględnione w budżecie muszą być zgodne z zasadą gospodarności, celowości i efektywności ekonomicznej.
- Budżet zostanie sprawdzony pod kątem wysokości poszczególnych wydatków (ceny jednostkowe), pod względem struktury wydatków oraz wymaganej ilości poszczególnych usług i wyposażenia
- W przypadku pozytywnego wyniku kontroli przeprowadzonej przez Zarządzającego FMP, wniosek wraz budżetem jest składany na Euroregionalny Komitet Sterujący. Jeśli projekt ostanie zatwierdzony przez Euroregionalny Komitet Sterujący, budżet staje się on kwotą ryczałtową (lump sum).
- W tym przypadku rozliczenia nie dokonuje się na podstawie faktycznie poniesionych kosztów.
- Zatwierdzony projekt budżetu zostanie wypłacony jako jedna kwota ryczałtowa lub, w przypadku kilku części małego projektu, jako kilka kwot ryczałtowych (lump sum).
- Każda kwota ryczałtowa musi mieć jasno zdefiniowany produkt. Po weryfikacji produktu Zarządzający dokona wypłaty zatwierdzonej kwoty ryczałtowej. Kwota ryczałtowa jest wypłacana tylko wtedy, gdy produkt małego projektu lub jego części został w pełni zrealizowany.
Małe projekty skupiające się na małej infrastrukturze w ramach priorytetu 2
- W przypadku małych projektów inwestycyjnych wnioskodawca składa kosztorys robót budowlanych w szczegółowym podziale i z wyceną dokonaną na podstawie baz cenowych.
- Wnioskodawca przedstawia kosztorys robót budowlanych opracowany na podstawie wyceny przedmiaru robót w formacie PDF oraz w formie elektronicznego zestawienia z oprogramowania do budżetowania.
- Budżet robót budowlanych będzie należało podzielić na obiekty budowlane lub częściowe jednostki budowlane lub funkcjonalne, lub inne podobne części.
- Kontrolę projektu budżetu pod względem kwalifikowalności przeprowadzają profesjonalni eksperci/ budowlańcy posiadający doświadczenie i wystarczającą wiedzę na temat wydatków budowlanych. Podczas kontroli budżetu należy sprawdzić nie tylko wysokość wszystkich pozycji, ale także ich ilość oraz poszczególne elementy budżetu (tj. czy w budżecie nie ma pozycji, które nie są niezbędne).
- Jeżeli budżet projektu obejmuje inne koszty (oprócz kosztów budowlanych), zostanie również zastosowana metoda projekt budżetu (draft budget). Obowiązuje zasada, jeżeli wartość kosztu przekroczy wartość 1 000 EUR, wnioskodawca każdorazowo przeprowadzi rozeznanie rynku i przedstawi co najmniej 3 porównywalne oferty.
- Wnioskodawca może podjąć decyzję o nie ubieganiu się o ryczałt na koszty personelu.
Pozostałe małe projekty
- W ramach FMP mogą być realizowane także inne małe projektu, które ze względu na swój charakter mieszczą się w zakresie i celach danego FMP. W przypadku priorytetu 2 może to dotyczyć np. marketingu turystycznego.
- Do tego typu małych projektów stosuje się również metodę projektu budżetu
- Wnioskodawca przygotowuje szczegółowy budżet dla dwóch pozycji budżetowych dla dwóch kategorii kosztów:
- mianowicie usług zewnętrznych
- wyposażenia
- Pozostałe kategorie kosztów ustalone będą w formie ryczałtów z tych dwóch sprawdzonych kategorii
- 20% kosztów personelu, a następnie z kosztów personelu:
- 15% koszty administracyjne
- 15% koszty podróży
- Podczas kontroli projektu budżetu dla tego typu małych projektów Zarządzający w celu oceny adekwatności kosztów usług zewnętrznych i wyposażenia będzie korzystał z Katalogu cen.
- W przypadku, gdy proponowany przez wnioskodawcę budżet przekracza medianę dla danego kosztu w Katalogu Cenowym, Zarządzający zażąda uzasadnienia. Jeśli uzasadnienie wnioskodawcy jest rozsądne, wyższy koszt może zostać zaakceptowany przez Zarządzającego.Jeżeli koszt nie znajduje się w Katalogu cen, wnioskodawca musi uzasadnić jego wysokość.
- Jeżeli koszt przekracza wartość 1 000 EUR, wnioskodawca każdorazowo przeprowadzi rozpoznanie rynku i przedstawi co najmniej 3 porównywalne oferty. Przedmiotem kontroli przeprowadzanej przez Zarządzającego w tym przypadku jest nie tylko ostateczna cena, ale również sposób przeprowadzenia rozeznania rynku, tak aby Zarządzający miał pewność, że przedmiot świadczenia został określony wystarczająco szczegółowo i zrozumiale oraz odpowiada potrzebom projektu i jego celom.